Scratch to nie tylko nauka programowania, ale przede wszystkim narzędzie do tworzenia własnych, interaktywnych światów. Kluczowym elementem tych światów są duszki (ang. sprites) – postacie, przedmioty i wszystko inne, co pojawia się na scenie. W tym artykule skupimy się na jednym z najbardziej ekscytujących aspektów pracy z duszkami: animacji! Dowiesz się, jak sprawić, by Twoje duszki ożyły, poruszały się, zmieniały wygląd i reagowały na zdarzenia.
Co to jest Animacja w Scratchu?
Animacja w Scratchu to iluzja ruchu lub zmiany, osiągana poprzez szybkie wyświetlanie serii nieco różniących się od siebie obrazów (kostiumów) lub poprzez płynne modyfikowanie właściwości duszka, takich jak jego pozycja, rozmiar czy kolor. Dzięki prostym blokom kodu możemy tworzyć zarówno proste, jak i bardziej złożone sekwencje animacyjne.
Podstawowe Techniki Animacji Duszka:
Istnieje kilka fundamentalnych sposobów na animowanie duszków w Scratchu. Przyjrzyjmy się im bliżej.
1. Animacja Poklatkowa (Zmiana Kostiumów):
To jedna z najpopularniejszych i najbardziej intuicyjnych metod animacji, przypominająca tworzenie tradycyjnych kreskówek. Polega na przygotowaniu kilku różnych wersji graficznych duszka (kostiumów) i ich szybkim przełączaniu.
- Przygotowanie Kostiumów:
- Wybierz duszka.
- Przejdź do zakładki „Kostiumy”.
- Możesz tu:
- Wybrać gotowe kostiumy z biblioteki Scratcha (wiele duszków ma już kilka wariantów, np. do chodzenia).
- Zduplikować istniejący kostium i go zmodyfikować (np. lekko zmienić pozycję ręki, nogi, wyraz twarzy).
- Narysować zupełnie nowy kostium od zera.
- Wgrać własne grafiki jako kostiumy.
- Przykład: Chodzący Kotek
Załóżmy, że nasz standardowy duszek-kotek ma dwa kostiumy: „costume1” (nogi razem) i „costume2” (jedna noga do przodu). Aby stworzyć iluzję chodzenia, będziemy je cyklicznie zmieniać.
Fragment kodu
kiedy kliknięto zieloną flagę // (Zdarzenia)
zawsze // (Kontrola)
następny kostium // (Wygląd)
czekaj 0.2 sekundy // (Kontrola) – dostosuj czas dla płynności
koniec
Jak to działa?
- kiedy kliknięto zieloną flagę: Skrypt uruchamia się po kliknięciu zielonej flagi.
- zawsze: Pętla sprawia, że animacja trwa nieprzerwanie.
- następny kostium: Zmienia aktualny kostium duszka na kolejny z jego listy. Jeśli duszek ma tylko dwa kostiumy, będzie je przełączał naprzemiennie.
- czekaj 0.2 sekundy: Wprowadza krótką pauzę między zmianami kostiumów. Bez tego bloku animacja byłaby zbyt szybka i niewyraźna. Eksperymentuj z wartością czasu, aby uzyskać pożądany efekt.
2. Animacja Poprzez Ruch i Obrót:
Scratch oferuje bogaty zestaw bloków w kategorii „Ruch”, które pozwalają na przemieszczanie i obracanie duszków.
- Podstawowe Bloki Ruchu:
- przesuń o (10) kroków: Porusza duszka do przodu w kierunku, w którym jest zwrócony.
- obróć o (15) stopni (w prawo lub w lewo): Obraca duszka wokół jego środka.
- idź do x: (0) y: (0): Natychmiastowo przenosi duszka w określone współrzędne na scenie.
- leć przez (1) s do x: (0) y: (0): Płynnie przesuwa duszka do określonych współrzędnych w zadanym czasie.
- ustaw kierunek na (90): Określa, w którą stronę duszek jest zwrócony (0 – góra, 90 – prawo, 180 – dół, -90 – lewo).
- jeżeli na brzegu, odbij się: Zapobiega wyjściu duszka poza scenę.
- Przykład: Latająca Piłka
Stwórzmy duszka-piłkę, która będzie odbijać się od krawędzi sceny.
- Dodaj nowego duszka (np. „Ball” z biblioteki).
- Ustaw jej początkowy kierunek.
Fragment kodu
kiedy kliknięto zieloną flagę
ustaw kierunek na (45) // (Ruch) – niech zacznie pod kątem
zawsze
przesuń o (5) kroków // (Ruch) – dostosuj prędkość
jeżeli na brzegu, odbij się // (Ruch)
czekaj 0.05 sekundy // (Kontrola) – dla płynniejszego ruchu
koniec
Jak to działa?
- Piłka na starcie ustawia się pod kątem 45 stopni.
- W pętli „zawsze” nieustannie przesuwa się o 5 kroków i odbija od krawędzi sceny, co tworzy efekt ciągłego ruchu.
3. Animacja Poprzez Zmianę Wyglądu (Efekty Graficzne):
Kategoria bloków „Wygląd” pozwala nie tylko na zmianę kostiumów, ale także na dynamiczne modyfikowanie różnych efektów graficznych duszka.
- Popularne Bloki Efektów:
- zmień efekt (kolor) o (25): Zmienia wybrany efekt (np. kolor, rybie oko, wir, pikselizacja, mozaika, jasność, duch) o zadaną wartość.
- ustaw efekt (kolor) na (0): Ustawia konkretną wartość efektu. Wartość 0 zazwyczaj oznacza brak efektu.
- usuń efekty graficzne: Resetuje wszystkie zastosowane efekty.
- zmień rozmiar o (10): Zmienia rozmiar duszka o określony procent.
- ustaw rozmiar na (100)%: Ustawia konkretny rozmiar duszka (100% to rozmiar oryginalny).
- pokaż / ukryj: Sprawia, że duszek staje się widoczny lub niewidoczny.
- Przykład: Pulsująca Gwiazda
Stwórzmy duszka-gwiazdę, która będzie pulsować (zmieniać rozmiar) i mienić się kolorami.
- Dodaj duszka-gwiazdę („Star”).
Fragment kodu
kiedy kliknięto zieloną flagę
ustaw rozmiar na (80)% // (Wygląd) – początkowy mniejszy rozmiar
zawsze
powtórz (10) razy // (Kontrola) – pętla dla powiększania
zmień rozmiar o (2) // (Wygląd)
zmień efekt kolor o (5) // (Wygląd)
czekaj 0.05 sekundy // (Kontrola)
koniec
powtórz (10) razy // (Kontrola) – pętla dla zmniejszania
zmień rozmiar o (-2) // (Wygląd) – ujemna wartość zmniejsza
zmień efekt kolor o (5) // (Wygląd)
czekaj 0.05 sekundy // (Kontrola)
koniec
koniec
Jak to działa?
- Gwiazda na początku jest nieco mniejsza.
- W pętli „zawsze” znajdują się dwie pętle „powtórz”.
- Pierwsza pętla „powtórz” stopniowo zwiększa rozmiar gwiazdy i zmienia jej kolor.
- Druga pętla „powtórz” stopniowo zmniejsza rozmiar gwiazdy, kontynuując zmianę koloru, tworząc efekt pulsowania.
Łączenie Technik dla Zaawansowanych Animacji:
Najlepsze efekty animacyjne uzyskuje się, łącząc ze sobą różne techniki. Wyobraź sobie duszka, który:
- Chodzi: Zmieniając kostiumy (następny kostium).
- Przesuwa się po scenie: Używając bloku przesuń o () kroków.
- Zmienia kierunek: Reagując na klawisze strzałek i używając ustaw kierunek na ().
- Podskakuje: Zmieniając współrzędną Y (zmień y o ()).
- Miga po trafieniu: Używając efektu duch lub jasność.
Wskazówki dla Płynnej Animacji:
- Cierpliwość i Eksperymenty: Nie bój się próbować różnych kombinacji bloków i wartości.
- Małe Kroki: Zamiast jednej dużej zmiany, stosuj wiele małych zmian w krótkich odstępach czasu (np. przesuń o 2 kroki i czekaj 0.02 sekundy zamiast przesuń o 20 kroków i czekaj 0.2 sekundy).
- Odpowiednie Czasowanie: Blok czekaj () sekund jest Twoim najlepszym przyjacielem w kontrolowaniu tempa animacji.
- Analizuj Inne Projekty: Społeczność Scratcha jest pełna inspirujących projektów. Zobacz, jak inni animują swoje duszki („Zobacz wnętrze”).
Animowanie duszków w Scratchu to niezwykle satysfakcjonujące zajęcie, które rozwija kreatywność i umiejętność logicznego myślenia. Zacznij od prostych przykładów, a wkrótce będziesz tworzyć złożone i dynamiczne animacje, które zachwycą Ciebie i innych. Powodzenia i dobrej zabawy w ożywianiu swoich pomysłów!
Dodaj komentarz